Με σύμμαχο την ηλιοφάνεια και την υψηλή θερμοκρασία χιλιάδες Ηρακλειώτες εγκατέλειψαν χθες την πόλη και γιόρτασαν τα Κούλουμα στην εξοχή, ως είθισται κάθε χρόνο με μπόλικη λαγάνα και άλλα νηστήσιμα εδέσματα. Το κρασί έρεε άφθονο, τα τραγούδια και οι χοροί “έδιναν και έπαιρναν” και το κέφι έφτασε στα ύψη!

Σε αρκετές όμως περιπτώσεις δε συνέβη το ίδιο και με τους χαρταετούς καθώς ο δυνατός άνεμος που έπνεε χθες (εντάσεως 7-8 Μποφώρ) αποτέλεσε εμπόδιο σʼόσους επιχείρησαν να τηρήσουν το έθιμο. Μικροί και μεγάλοι κατέβαλαν πάσα προσπάθεια και αρκετοί ήταν αυτοί που τα κατάφεραν και είδαν τον πολύχρωμο ή μη χαρταετό τους να ίπταται στους αιθέρες...

Από νωρίς πάντως χθες το πρωί, οι Ηρακλειώτες αναζήτησαν το δικό τους χαρταετό και οι μικροπωλητές έκαναν χρυσές δουλειές. Τα παιδιά είχαν τον πρώτο λόγο στην επιλογή και οι επιθυμίες τους ήταν εντολές! Για άλλη μια χρονιά η φαντασία είχε πρωταγωνιστικό ρόλο και τόσο τα σχέδια όσο και τα χρώματα των χαρταετών ήταν ποικίλα και ο ανταγωνισμός για το ποιός χαρταετός θα φτάσει ψηλότερα ήταν και πάλι μεγάλος.

Το πέταγμα του χαρταετού αποτέλεσε πρόκληση και “στοίχημα” για πολλούς Ηρακλειώτες ...κόντρα στον άνεμο. Δεν ήταν δε λίγοι οι μεγαλύτεροι που φάνηκαν να διασκεδάζουν με το συγκεκριμένο έθιμο περισσότερο από τα μικρά παιδιά.



Η ιστορία του χαρταετού



Η ιστορία του χαρταετού έχει βαθιές ρίζες στην αρχαία Κίνα ξεπερνώντας τα 2.400 χρόνια ζωής. Αρχικά βέβαια, υλικό κατασκευής των χαρταετών δεν υπήρξε το χαρτί, αλλά το ξύλο.

Οι λαοί της Ανατολής χρησιμοποιούσαν τους (χαρτ)αετούς σε μαγικές τελετές, θρησκευτικές εκδηλώσεις και σε τελετουργίες για τον εξορκισμό του κακού.

Αλλά και στην ελληνική αρχαιότητα, ο (χαρτ) αετός δεν ήταν άγνωστος. Παραδίδεται ότι ο αρχιμηχανικός Αρχύτας του Τάραντος (4ος αι. π.Χ.) χρησιμοποίησε στην αεροδυμαμική του τον αετό, ενώ υπαρχει και ελληνικό αγγείο της κλασικής εποχής με παράσταση κόρης, η οποία κρατά στα χέρια της μια μικρή λευκή σαΐτα (ειδός αετού) με το νήμα της, έτοιμη να την πετάξει.

Πιθανότατα βέβαια, τα πειράματα ή τα παιχνίδια των Αρχαίων Ελλήνων με τους “αετούς” θα πρέπει να γίνονταν με πανί τουλάχιστον ως το Μεσαίωνα καθώς η χώρα μας δε διέθετε αφθονία σε χαρτί.

Σαφείς ειδήσεις για την παρουσίά του χαρταετού τα νεότερα χρόνια στη Γηραιά Ήπειρο έχουμε το 1450 στη Γερμανία και το 1606 στην Ισπανία. Στη δεύτερη περίπτωση, ένας κληρικός αναφέρει στο ημερολόγιό του ότι χρησιμοποιούσαν τον χαρταετό σαν παιχνίδι χαράς την “ημέρα του Πάσχα”.

Ακολουθούν οι χρόνοι της επιστημονικής χρησιμοποίησης των χαρταετών (ή και υφασματαετών) και το 1752 ο Βενιαμιν Φραγκλίνος διαπίστωσε στην Αμερική με τεχνητό αετό, τον ηλεκτρισμό της ατμόσφαιρας και του κεραυναού και κατασκεύασε το αλεξικέραυνο.

Το 1880 ο Αυστραλός Hargrave σχεδίασε ένα τεράστιο αετό για μετεωρολογικές παρατηρήσεις.

Υπάρχει η προφορική παράδοση, που αγγίζει φυσικά τα όρια του μύθου, ότι τη μεγάλη γέφυρα του Νιαγάρα την άρχισαν, ρίχνοντας απέναντι με “αετό” το πρώτο σχοινί.

Ο χαρταετός έφθασε στην Ελλάδα πρώτα από τα λιμάνια της Ανατολής (Σμύρνη, Χίο, Κωνσταντινούπολη) τα λιμάνια της Επτανήσου, της Σύρας, των Πατρών και ακολούθησαν τα αστικά κέντρα, όπου μπορούσε κανείς να αγοράσει σπάγκο και χρωματιστό χαρτί. Τα χωριατόπαιδα είδαν τα παιδιά των πόλεων στις εκδρομές τους και τα μιμήθηκαν με πρόχειρα μέσα ένα κομμάτι χαρτί από το μπακάλη, ένα φύλλο απο το τετράδιο του σχολείου και νήμα από κουβάρι. Η κατασκευή ενός χαρταετού σήμερα είναι σχετικά εύκολη υπόθεση καθώς υπάρχουν όλα τα τεχνικά μέσα. Απαιτούνται βέβαια από τον κατασκευαστή κοφτερό μυαλό, επιδέξια χέρια και φυσικά φαντασία!