Της Λίλιαν Δαφερμάκη

Αίσθηση έχει προκαλέσει η απόφαση της δημοτικής Αρχής να τοποθετήσει τρεις μεγάλες καγκελόπορτες στις κεντρικές εισόδους του αίθριου χώρου της Λότζια, με βασικό επιχείρημα ότι με τον τρόπο αυτό θα προστατευτεί ο ιστορικός αυτός χώρος από τις επιθέσεις των βανδάλων που προκαλούν καταστροφές. Οι δημοτικές παρατάξεις υποστηρίζουν ότι το θέμα θα έπρεπε να έχει τεθεί εγκαίρως στο Δημοτικό Συμβούλιο και η όποια απόφαση να δρομολογηθεί στο πλαίσιο ενός ανοικτού διαλόγου με την κοινωνία και με τους άμεσα εμπλεκόμενους επιστημονικούς φορείς, με τη βοήθεια των οποίων ενδέχεται να είχαμε οδηγηθεί σε διαφορετικές εναλλακτικές επιλογές.

Από την πλευρά της η δημοτική Αρχή επιμένει ότι είναι η μόνη ενδεδειγμένη λύση για την πραγματική προστασία του ιστορικού κτηρίου ώστε να αποτραπεί η είσοδος διαφόρων ομάδων που συχνά προκαλούν φθορές και καταστροφές. Την ίδια στιγμή, δίνουν και παίρνουν τα σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου η κοινή γνώμη εμφανίζεται διχασμένη για την επιλογή του Δήμου να τοποθετήσει κάγκελα στο εμβληματικό κτήριο της Λότζια. Έντονες συζητήσεις γίνονται και στο χώρο των αρχαιολόγων όπου αναπτύσσονται διάφορες απόψεις για την παρέμβαση που ετοιμάζει η δημοτική Αρχή στο κτίριο της Λότζια.

Η απόφαση του τοπικού αρχαιολογικού συμβουλίου

Όπως έγραψε η «Π», το θέμα τέθηκε στο τοπικό αρχαιολογικό συμβούλιο με εισήγηση της τοπικής Εφορίας Αρχαιοτήτων. Το συμβούλιο υιοθέτησε την άποψη του Δήμου Ηρακλείου να τοποθετηθούν σιδερένια κιγκλιδώματα στις τρεις εισόδους της Λότζια, «ώστε να αποτραπεί, κατά τις – νυκτερινές ιδιαίτερα – ώρες που ο Δήμος Ηρακλείου είναι κλειστός, η είσοδος διαφόρων ομάδων που συχνά προκαλούν φθορές στο μνημείο. Το σιδερένιο κιγκλίδωμα, το οποίο σχεδιάστηκε από την αρχιτέκτονα του Δήμου κ. Κάλλια Πλατύρραχου, θα έχει μέγιστο άνοιγμα (πλάτος) 2,78 μ. και ύψος 4,63, ενώ θα αποτελείται από δύο θυρόφυλλα, τα οποία θα φέρουν διακόσμηση από διάφορα, γεωμετρικά κυρίως, μοτίβα που έχουν αντληθεί από διάφορα σημεία των όψεων της ενετικής Λέσχης». Σύμφωνα πάντα με την εισήγηση της τοπικής εφορίας αρχαιοτήτων, «κατόπιν εξέτασης του ανωτέρω αιτήματος και των σχεδίων και δεδομένου ότι οι προτεινόμενες επεμβάσεις όντως θα συμβάλλουν στην καλύτερη προστασία του μνημείου, η Εφορεία μας εισηγείται τη χορήγηση της αιτούμενης άδειας τοποθέτησης κιγκλιδώματος στις ανοικτές εισόδους της ενετικής Λέσχης (Loggia) στην εντός των τειχών πόλη του Ηρακλείου από το Δήμο Ηρακλείου, με τους όρους ότι: 1) το κιγκλίδωμα δεν θα φέρει επιπλέον διακοσμητικά στοιχεία στα θυρόφυλλα αλλά θα έχει λιτή όψη 2) η Εφορεία μας θα ειδοποιηθεί εγγράφως πέντε τουλάχιστον ημέρες πριν την έναρξη των εργασιών και 3) για οποιαδήποτε άλλη μελλοντική επέμβαση στο μνημείο θα πρέπει να εξασφαλιστεί έγκαιρα η σχετική άδεια από την Υπηρεσία μας».

Η εισήγηση της τοπικής αρχαιολογίας υιοθετήθηκε από το συμβούλιο, το οποίο την απέρριψε ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα πρέπει να κατασκευαστεί το κιγκλίδωμα στο ενετικό κτίριο της Λότζια, διότι τα κτήρια αυτά έχουν κατασκευαστεί ως ανοιχτοί χώροι ελεύθερα προσβάσιμοι. Ωστόσο, ο Δήμος Ηρακλείου, μετά την απόφαση αυτή, προσέφυγε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, το οποίο έδωσε το πράσινο φως για την έγκριση της πρότασης του Δήμου.

Πυροδοτήθηκαν όμως ποικίλες αντιδράσεις. Ανάμεσα σε αυτούς που αντέδρασαν έντονα ήταν η αρχαιολόγος κ. Λ. Σταρίδα, η οποία σε σχόλιό της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ανέφερε μεταξύ άλλων: «Κάγκελα σε αίθριο ενετικής λέσχης δεν έχουν μπει ποτέ και πουθενά! Μόνο οι Οθωμανοί έκτισαν τα παράθυρα και έκλεισαν τις πόρτες! Η Loggia του Ηρακλείου, από το 1988 που παραδόθηκε στον Δήμο μέχρι σήμερα, είναι χώρος συγκέντρωσης πολιτών και όχι βαρβάρων. Οι βάρβαροι θα εμποδιστούν από τις καγκελόφραχτες εισόδους άραγε;

Τα κάγκελα δεν παραπέμπουν σε πολιτισμό. Παραπέμπουν σε απαγορεύσεις, δεσμεύσεις, φυλακίσεις, απομονώσεις, διαχωρισμούς.

Μήπως να το ξανασκεφτείτε δημοτικοί άρχοντες;

Μήπως είναι πιο φρόνιμο να καθαρίζεται το αίθριο αντί να καγκελώνεται;

Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι η Loggia έπαψε να είναι μνημείο από τότε που κάποιοι άλλοι δημοτικοί άρχοντες φρόντισαν να κατεδαφίσουν τον όροφο το 1907 και την υπόλοιπη τη δεκαετία του 1930. Είναι εξ ολοκλήρου ανακατασκευή μνημείου από οπλισμένο σκυρόδεμα».