Του Γιάννη Σμαραγδή

Δεν πάει πολύς καιρός που στη φιλόξενη “Πατρίδα” δημοσιεύτηκε κείμενό μου Αγάπης και σεβασμού για τον μέγιστο Έλληνα σκηνοθέτη Νίκο Κούνδουρο, την ημέρα που η ψυχή του άνοιξε φτερά για τον υπερουράνιο τόπο.

Σήμερα, με μεγάλη χαρά διαπίστωσα ότι εδώ στο νησί μας και άλλοι άξιοι Κρητικοί δείχνουν τον σεβασμό και την αγάπη που αρμόζει στον μεγάλο μας Κρητικό σκηνοθέτη, τον Νίκο Κούνδουρο. Διάβασα, λοιπόν, πρόσφατα πως ο δημοτικός σύμβουλος Αγίου Νικολάου, Κ. Κοκκίνης, εισηγήθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο να μετονομαστεί ο κινηματογράφος «Χριστίνα» σε «Νίκος Κούνδουρος».

Μόνο μπράβο μπορεί να πει κανείς σε μια κίνηση σαν κι αυτή, και είμαι βέβαιος ότι ο φίλος δήμαρχος Αντώνης Ζερβός, αλλά και τα υπόλοιπα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου θα συνηγορήσουν. Και του διαβεβαιώνω πως αν χρειαστεί, θα είμαι εκεί (για να πω τα «πρεπά»), αλλά και ολόκληρη η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών που ο ίδιος δημιούργησε...

Και αφού μιλάμε για μέγιστους, επιβάλλεται βεβαίως να μιλήσουμε για το νσυμπατριώτη μας Νίκο Καζαντζάκη που το τρέχον έτος είναι επετειακό και αφιερωμένο σε αυτόν τον τεράστιο συγγραφέα, τον σπουδαιότερο συγγραφέα μετά τον Όμηρο. Λίγο καιρό πριν, ήμουνα προσκαλεσμένος σε μια σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στην Περιφέρεια Κρήτης στο Ηράκλειο, σχετικά με τις εκδηλώσεις που πρόκειται να γίνουν στον νομό μας για τον Ηρακλειώτη συγγραφέα, όπου παρευρέθηκαν αρκετοί, εκπροσωπώντας διάφορους φορείς.

Εξαρχής δήλωσα την πρόθεσή μου στο πλαίσιο των εκδηλώσεων αυτών να γίνει για πρώτη φορά η πρεμιέρα του making of της ταινίας ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ. Και βεβαίως προσφέρθηκα να γίνει η παγκόσμια πρεμιέρα της ταινίας στον νομό μας και συγκεκριμένα, στον Δήμο Αρχανών- Αστερουσίων, τιμητικά, αφού στηρίζουν την ταινία, αλλά και γιατί τα πρώτα γυρίσματα έγιναν και «ευλογήθηκαν» στα Αστερούσια Όρη, κάτω από τη σκεπή ενός μινωικού ιερού.

Πρέπει να πω ότι η πλειοψηφίατων ανθρώπων σ' αυτή τη συνάντηση νοιάζονται, αγαπούν και σέβονται τον Καζαντζάκη. Πλην όμως υπήρξε μια μοναδική μειοψηφούσα παρουσία, ένα «παραφουσκωμένο Εγώ», που κινούμενο από «την ιδιοτέλεια να καρπωθεί το αίμα των άλλων», όπως λέει και ο Σεφέρης ανέστρεψε την επικρατούσα θετική ατμόσφαιρα. Αυτή η θλιβερή εξαίρεση (ευτυχώς δεν ήταν Κρητικός) ήταν έως τώρα ένας απ' αυτούς που έκαναν ό,τι ήταν μπορετό να μην γίνει η ταινία. Έτσι, στην ευγενικών προθέσεών μου προσπάθεια να πω δυο καλά λόγια για τον φίλο πλέον Δημήτρη Πλευράκη, ο οποίος είναι ο υπεύθυνος για τις εκδηλώσεις για τον Καζαντζάκη από το ΥΠΕΞ - και με τον τρόπο αυτόν σώζει την τιμή της κεντρικής πολιτείας - αυτό το «Εγώ», αγενέστατα και προσβλητικά με διέκοψε, «διορθώνοντάς» με.

Για αυτήν του την απρέπεια, ο δήμαρχος Ηρακλείου Βασίλης Λαμπρινός, αλλά και ο περιφερειάρχης Σταύρος Αρανουτάκης με γλυκολάλητο τρόπο, επέβαλαν την τάξη...

Βεβαίως δεν το εξέλαβα προσωπικά παρότι έγινε εδώ, στην Κρήτη, στη μήτρα μου, γιατί εδώ στο νησί μας από πάντα στέλνω μόνο αγάπη και εισπράττω μόνο αγάπη (αυτό δε γίνεται πάντα; Ό,τι στέλνεις, εισπράττεις). Και γιατί εδώ στην Κρήτη, σε πείσμα των ολίγων εμπαθών που πολεμούσαν λυσσαλέα την ταινία άνοιξε η τεράστια αγκαλιά των Κρητικών βοηθώντας καθοριστικά να συντελεστεί ένα θαύμα (γιατί περί θαύματος πρόκειται) και έφθασε η ταινία έως εδώ, απόρροια της αγάπης όλων των εμπλεκομένων, μαζί με την ανιδιοτελή προσφορά της Νίκης Σταύρου και του Νίκου Μαθιουδάκη από τις Εκδόσεις Καζαντζάκη, που εκτός των άλλων, μου έδωσαν εντελώς δωρεάν τα δικαιώματα για το βιβλίο «Αναφορά στον Γκρέκο».

Ξέρετε, αυτές τις «γιορτινές μέρες», γιατί είναι γιορτινές μέρες αυτές που τιμούν τον τεράστιο Ηρακλειώτη, θα έπρεπε όσοι συμμετέχουμε στη διοργάνωση των εκδηλώσεων, να κινούμεθα κάτω από το ήθος, το ξαναλέω, το ΗΘΟΣ του Καζαντζάκη.

Θα μου πείτε πως το κακό υπάρχει και μάλιστα στους καιρούς μας περισσεύει.

Ναι... Αλλά όπως γράφει ο Καζαντζάκης: «Πάντα στην αρχή μοιάζει να κερδίζει το κακό μα στο τέλος πάντα ηττάται»· αυτό να μην το ξεχνάμε ΠΟΤΕ, και σκέφτομαι ότι πρέπει όλοι να μετράμε τις πράξεις μας, γιατί στην «Ανώτερη Κρίση» θα το βρει η ψυχή μας μπροστά της.

Γιατί τα γράφω όλα αυτά;

Μα γιατί όσοι ασχολούμαστε με τον Καζαντζάκη πρέπει να υπηρετούμε την καζαντζακική ανεξικακία, το ηθικό του ύψος, τις ανώτερες αξίες της καλοσύνης, της προσφοράς, της καταπολέμησης του ψυχοφθόρου «Εγώ», της προβολής του «εσωτερικού πολιτισμού» και της "Κρητικής του ματιάς" που μας άφησε ως πνευματική κληρονομιά αυτός ο Μέγας Κρητικός, που είμαι βέβαιος πως θα είναι φωτεινός σηματοδότης στους μέλλοντες καιρούς. Όλα τ' άλλα, τα κινούμενα από την κατώτερη ιδιοτέλειά μας είναι βλαβερά και επικίνδυνα...

Κλείνοντας: "Και τον Νίκο Κούνδουρο, όσο ζούσε, δεν τον πίκραναν κάποια αχαρακτήριστα άτομα με μεγάλο και βλακώδες "Εγώ" που τον αντιμετώπιζαν απαξιωτικά και βέβηλα; Ευτυχώς, ήρθε η παρούσα δημοτική αρχή που ξέρει να εκτιμά τις αξίες, να τιμήσει καθώς του αξίζει, τον καλύτερο όλων μας τον Νίκο Κούνδουρο.

Στους μέγιστους, λοιπόν, τα μέγιστα...