Κείμενο-φωτογραφίες Βασίλης Δρόσος

Η καθαρή ατμόσφαιρα έφερνε κοντά τις απόμακρες κορυφές των βουνών, ο ήλιος φώτιζε την υγρή ατμόσφαιρα που στράγγιζε τα νερά της στις ριακοφαγωμένες πλαγιές. Το απαλό βοριαδάκι πάγωνε τα πρόσωπα μας στο πρωινό ξύπνημα της χειμωνιάτικης φύσης.

Η καμπάνα της εκκλησιάς χτυπούσε στο γραφικό χωριό Ρογδιά, το Κυριακάτικο πρωινό 13ής του Φλεβάρη καλώντας τους πιστούς στη θεία λειτουργία.

Την ακούγαμε καθώς ανηφορίζαμε στις πλαγιές της «Μαρμαροκεφάλας».

59 ορειβάτες από το Φυσιολατρικό Ηρακλείου και τον Ε.Ο.Σ. Λασιθίου, με αρχηγούς τους, Παντελή Δασκαλάκη και Γιάννη Ορφανό διασχίζαμε την άγρια φύση.. Ανατολικά αντικρίζουμε τα Λασιθιώτικα βουνά να σκιαγραφούνε αχνά τον όγκο τους κόντρα στο διάχυτο φως της ανατολής. Ο κόλπος του Ηρακλείου ξασπρίζει στην πρωινή αχλή δημιουργώντας σταχτιές κουρτίνες στο ουράνιο φόντο. Οι ηλιαχτίδες δημιουργούν κάθετες ραβδώσεις, διαπερνούνε απαλά τις κουρτίνες χαϊδεύουν την ήρεμη θάλασσα του Κρητικού πελάγου κεντώντας ασημένιες αστραφτερές καντρίλιες. Ανάμεσα σε θυμάρια, αρωματικά φυτά, βότανα, αγκουτσάκους και άγρια βλάστηση προσπαθούσαμε να σκαρφαλώσουμε στην κορυφή μέσα από τα κλαδιά, που όπως περιπλέκονται στην πλαγιά φράζουν το μονοπάτι.Περνάμε μια περίφραξη που κλείνει το πέρασμα. Οι βοσκοί, έχουν οριοθετήσει κι εδώ τους βοσκότοπους, περικλείουν με συρματοπλέγματα τη φύση, κλείνουν τα ορειβατικά μονοπάτια.Αυτό συμβαίνει παντού σε όλη την Κρήτη, ακόμη και μέσα στα φαράγγια, πολλές φορές αναγκαζόμαστε να ψάχνουμε για ώρα να βρούμε πέρασμα χάνοντας χρόνο. Στην κορυφή κάποιου υψώματος βλέπουμε ένα κοπάδι κατσίκια να κοιτούν περίεργα τους απρόσμενους επισκέπτες τεντώνοντας το λαιμό τους. Ανηφορίζουμε το λόφο με νοτιοδυτική κατεύθυνση, βαδίζουμε πάνω στα υψώματα κατάφυτης ρεματιάς όπου μετά από λίγο μας οδηγεί στο κοινοβιακό μοναστήρι Σαββαθιανών. Μια ωραία άγρια φύση δημιουργεί εικόνες απερίγραπτης ομορφιάς γαντζωμένη στα βόρεια πρανή της κορυφής «Μαρμαροκεφάλας». Πανύψηλα δέντρα στολίζουν περίγυρα το μοναστήρι σκαρφαλωμένα στους απότομους δέτες. Δασώνουν τα υψώματα, ο τόπος δεν τα χωρά κατηφορίζουν στη ρεματιά και πιάνουν τα απέναντι πρανή της κορυφής «Πιλάφι». Ανάμεσα σε αυτή την άγρια μα γαλήνια φύση, μονάζει το παραδείσιο μοναστήρι του Γενεσίου της Θεοτόκου. Βρίσκεται εκεί από την εποχή της Βενετοκρατούμενης Κρήτης. Είναι ένα από τα πολλά μοναστήρια που λειτουργούσαν το 17ο αιώνα. Αφού προσκυνήσαμε προχωρήσαμε στο διάδρομο της μονής όπου μετά από 200μ, αφού περάσαμε ένα μικρό πετρόκτιστο γεφυράκι με επιγραφή κτίσης 1596, φτάσαμε στο μικρό εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου. Κολλημένο στους κάθετους βράχους της ρεματιάς, ησυχάζει στην ομορφιά της άγριας φύσης που την μερώνουν

ωραίοι κήποι, περιποιημένοι με διάφορα οπορωφόρα δέντρα. Περίγυρα, πανύψηλα άγρια δέντρα καθώς και καρυδιές, μια πλούσια βλάστηση στολίζει το τοπίο.

Επιστρέψαμε στη Μονή οι μοναχές μας προσφέρανε καφέ, τον απολαύσαμε δεόντως, τις ευχαριστήσαμε και συνεχίσαμε την πορεία μας.

Με νότια κατεύθυνση, μέσα από το ιστορικό μοναστήρι, ανηφορίσαμε το μονοπάτι διασχίζοντας τη ράχη του βουνού. Μετά από μισή ώρα φτάσαμε σε επίπεδο σημείο και συνεχίσαμε με δυτική κατεύθυνση προς τον αυχένα της «Μαρμαροκεφάλας».

Η φαλακρή, μαρμαρωμένη κορυφή, ξάσπριζε στο γαλάζιο ουράνιο φόντο, ενώ οι πλαγιές της δασώνονται από νοτιοανατολικά έως και νοτιοδυτικά, με το φημισμένο φυτό του φαρμακευτικού «Αλάδανου». Ο ορεινός όγκος του Ψηλορείτη ζωγραφίζει τις βόρειες βουνοκορυφές του πάνω από την γραφική κοιλάδα του Μυλοπόταμου.

Καθίσαμε για μια πεντάλεπτη στάση περιμένοντας να φτάσουν όλοι οι ορειβάτες.

Ο Γιώργος Ζαχαράκης έδωσε εντολή να διασχίσουμε την πλαγιά των Αλαδάνων ο ένας πίσω από τον άλλο. Πρώτοι οι αρχηγοί άνοιγαν πέρασμα και ακολουθούσαμε τα βήματα τους. Ξεκουραστήκαμε για λίγο σε μια συστάδα πλατάνων μέχρι να κατεβούν όλοι οι πεζοπόροι. Νοτιοανατολικά ο Στρούμπουλας όρθωνε τον όγκο του πάνω από το γραφικό χωριό Μάραθος. Δυτικά η κορυφή του«Βασιλικού» μας καλωσόρισε στις νοτιοδυτικές πλαγιές της. Κατηφορίσαμε στο ξωκλήσι της Ζωοδόχου πηγής όπου κολατσίσαμε και ξεκουραστήκαμε για 15 λεπτά. Βορειοδυτικά μέσα στη ρεματιά του ποταμού «Παντομούντριου», πίσω από τα δέντρα, αντικρίζουμε το χωριό «Φόδελε». Εκεί γεννήθηκε ο μεγάλος ζωγράφος της αναγέννησης Δομήνικος Θεοτοκόπουλος. Στόχος μας ήταν να φτάσουμε εκεί. Η πορεία μας από εδώ ήταν όλη κατηφορική 6χμ. αγροτικός δρόμος στριφογυρίζει τις δυτικές πλαγιές του Βασιλικού ανάμεσα σε άγρια βλάστηση και καλλιεργήσιμη γη. Είναι μια ωραία ευχάριστη διαδρομή σε φύση ιδιαίτερου φυσικού κάλλους που ξεκουράζει το μάτι, αλλά η πολύωρη κατηφόρα τσακίζει τα πέλματα των ποδιών και τα γόνατα. Βλέπουμε πανοραμικά την πανέμορφη κοιλάδα, να φωλιάζει στην αγκαλιά των γύρω λόφων. Πλούσια από καλλιέργειες οπορωφόρων και άλλων, όπως αβοκάντο, ακτινίδια, περγαμόντο.

Η κύρια παραγωγή όμως είναι το πορτοκάλι. Ένα γραφικό τοπίο περιτριγυρισμένο από καταπράσινους λόφους με άγρια χλωρίδα. Τη διαρρέει ο αρχαίος «Παντομούντριος» ποταμός, ο σημερινός Φοδελιανός. Περνάει ανάμεσα στο χωριό δημιουργώντας ένα ρομαντικό περιβάλλον. Γύρω από τις όχθες του τεράστια, αιωνόβια πλατάνια σκιάζουν τα πλακόστρωτα δρομάκια. Βλέπουμε κάτω από ένα τεράστιο πλάτανο σε ειδική στήλη, την πλάκα που έφεραν το 1934 στο Φόδελε, διαπρεπείς Ισπανοί καθηγητές και φοιτητές του Πανεπιστημίου του Valladolid της Ισπανίας. Η πλάκα αυτή είναι βγαλμένη από το βράχο του Τολέδο, όπου έζησε και πέθανε ο μεγάλος ζωγράφος και αναφέρεται στην Αθάνατη Δόξα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου. Εκεί στις καφετερίες, μπορούμε να απολαύσουμε ένα καφέ, ή ένα φρέσκο χυμό από ντόπια πορτοκάλια. Στις ταβέρνες που βρίσκονται στις όχθες του ποταμού, θα φάμε ντόπιες παραδοσιακές νοστιμιές. Μια βόλτα μας φέρνει στα τουριστικά μαγαζάκια με τα παραδοσιακά Κρητικά κεντητά και υφαντά φτιαγμένα από τις νοικοκυρές του χωριού. Όσοι αγαπούν τη φύση μπορούν να κάνουν μια ωραία πεζοπορία ανάμεσα στους πορτοκαλεώνες, μέχρι το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα είναι μια ωραία διαδρομή περίπου 5χμ νότια. Το μοναστήρι αυτό ιδρύθηκε από τους μοναχούς της παλιάς παραλιακής μονής του Αγίου Αντωνίου στις αρχές της Τουρκοκρατίας. Όσοι γλύτωσαν τότε από τη σφαγή των κατακτητών αναζητώντας ένα ασφαλέστερο τόπο, ήρθαν και εγκαταστάθηκαν σε αυτή την περιοχή. Μια άλλη μικρή διαδρομή ενός χιλιομέτρου από τη δυτική όχθη του ποταμού μας φέρνει στην πετρόκτιστη, βυζαντινού ρυθμού εκκλησία της Παναγίας {Τα Εισόδια της Θεοτόκου} που όπως λέγεται, έδωσε το ερέθισμα στον «Γκρέκο» να ασχοληθεί με την αγιογραφία. Εκεί στη θέση «Σκοτεινή», «Λουμπινιές», ή «Αρχοντικά» όπως λέγεται σήμερα βρίσκεται ο παλιός οικισμός. Απέναντι από την εκκλησία βρίσκεται και το σπίτι όπου εικάζεται ότι γεννήθηκε ο μεγάλος ζωγράφος Δομήνικος Θεοτοκόπουλος « ΕΛ. ΓΚΡΕΚΟ». Σήμερα λειτουργεί σαν μουσείο όπου στεγάζει αντίγραφα των έργων του μεγάλου ζωγράφου, έξω από μουσείο βλέπουμε την προτομή του. Εδώ τελείωσε άλλη μια ωραία πεζοπορία των ορειβατικών συλλόγων μας μέσα στην άγρια φύση που κράτησε συνολικά επτά ώρες.