Του Ν. Μιχελάκη
Σημαντικές δυνατότητες για χρηματοδότηση ειδικών προγραμμάτων Οργανώσεων Ελαιουργικών Φορέων δημιουργούνται με τον νέο Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 2080/2005 που δημοσιεύθηκε την 20-12-05.
Ο Κανονισμός αυτός στην πράξη προσδιορίζει τις λεπτομέρειες διάθεσης των πιστώσεων που θα συγκεντρωθούν από το Παρακράτημα των επιδοτήσεων που θα γίνεται στο εξής σύμφωνα με το άρθρο 110θ, παρ. 4, του Καν ΕΚ 1782/2003 το οποίο για την χώρα μας ορίστηκε σε 2% και αντιπροσωπεύει ποσό 11 εκατ. ευρώ ετησίως.
Ο νέος Καν. ΕΚ 2080/2005 μεταξύ άλλων καθορίζει επίσης τους όρους και την διαδικασία έγκρισης των Ελαιουργικών Φορέων, το ύψους της Κοινοτικής χρηματοδότησης, τις επιλέξιμες για χρηματοδότηση δραστηριότητες κ.α.
Επιλέξιμες δραστηριότητες
Σύμφωνα με τον Κανονισμό αυτό οι δραστηριότητες των ελαιουργικών φορέων που μπορούν να χρηματοδοτηθούν είναι:
- Παρακολούθηση και διοικητική διαχείριση αγορας: Συγκέντρωση στοιχείων για τον κλάδο και την αγορά, εκπόνηση μελετών κ.α
- Βελτίωση περιβαλλοντικών επιπτώσεων ελαιοκαλλιέργειας: Συλλογικές εργασίες διατήρησης ελαιώνων υψηλής περιβαλλοντικής αξίας, επεξεργασία ορθών γεωργικών πρακτικών, έργα πρακτικής επίδειξης εναλλακτικών τεχνικών για καταπολέμηση του δάκου, έργα πρακτικής επίδειξης τεχνικών της ελαιοκαλλιέργειας κ.α.
- Βελτίωση ποιότητας στην παραγωγή: Βελτίωση συνθηκών καλ/γειας, ποικιλιών, αποθήκευσης καταλοίπων της παραγωγής, παροχή τεχνικής βοηθείας στην ελαιουργική μεταποιητική βιομηχανία, δημιουργία και βελτίωση εργαστηρίων, κατάρτιση δοκιμαστών κ.α.
- Ιχνηλασιμοτητα, πιστοποίηση, προστασία ποιότητας: Συστήματα ιχνηλασιμοτητας,
Έγκριση Ελαιουργικών Οργανώσεων
Με τον Κανονισμό 2080/2005 ορίζεται ότι κάθε κράτος μέλος εγκρίνει τις οργανώσεις ελαιουργικών φορέων που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση και καθορίζει τους όρους έγκρισης τους. Ο ίδιος Κανονισμός θέτει σαν ελάχιστη προϋπόθεση επιλεξιμότητας ότι οι Οργανώσεις παραγωγών και οι Ενώσεις αυτών πρέπει να αποτελούνται αποκλειστικά από ελαιοπαραγωγούς που δεν μετέχουν σε άλλη εγκεκριμένη οργάνωση. Οι Οργανώσεις άλλων ελαιουργικών φορέων (π.χ, Οργανώσεις Ελαιουργείων, Τυποποίησης και Εμπορίας κ.λ.π) πρέπει να αποτελούνται αποκλειστικά από ελαιουργικούς φορείς που δεν μετέχουν σε άλλες Οργανώσεις, ενώ οι Επαγγελματικές πρέπει να παρουσιάζουν ευρεία και ισόρροπη εκπροσώπηση των δραστηριοτήτων.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο νέος Κανονισμός δεν θέτει τους περιορισμούς που έθεταν οι αντίστοιχοι παλαιότεροι Καν. 2334/200) σχετικά με τα μεγέθη (αριθμό παραγωγών, ελάχιστη ποσότητα προϊόντος που πρέπει να διακινεί η Οργάνωση κ.λ.π). Επομένως, κάθε Κράτος έχει την ευχέρεια τα μεγέθη αυτά να τα καθορίσει στα μετρά του βάζοντας προφανώς κάποιους περιορισμούς ώστε να δημιουργήσει κίνητρα για δημιουργία μεγάλων και ενεργών οργανώσεων αλλά πάντως όχι τόσο μεγάλων (2500 παραγωγούς) όσο προέβλεπε ο προηγούμενος Κανονισμός. Έτσι, π.χ. μια οργάνωση για κάθε τουλάχιστο 500 παραγωγούς μια Οργάνωση ανά Δήμο ανεξαρτήτως αριθμού παραγωγών για τους Δήμους οπού οι παραγωγοί είναι λιγότεροι από 500 θα αποτελούσε μια ορθολογική λύση.
Προθεσμίες αιτήσεων, έγκρισης και προγραμμάτων
Οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων Οργανώσεων για έγκριση τους από το Κράτος μέλος καθώς και οι αιτήσεις για προγράμματα υποβάλλονται σύμφωνα με το άρθρο 3 του Καν 2080/2005 πριν από ημερομηνίες που καθορίζονται από κάθε Κράτος μέλος όχι αργότερα από 15 Φεβρουαρίου. Με τον Καν 2080/2005 ορίζονται επίσης και άλλες λεπτομέρειες σχετικά με τις επιλέξιμες και μη δαπάνες, τις εκθέσεις, τους ελέγχους, τις κυρώσεις κ.α.
* Ο δρ. Νίκος Μιχελάκης είναι δ/νων σύμβουλος του Συνδέσμου Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης και πρώην δ/ντης του Ινστιτούτου Ελιάς Χανίων
